Đề thi học sinh giỏi môn Ngữ văn 8 Huyện Thanh Ba

KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI

văn 8

Thời gian: 150 phút

Câu 1. (4,0 điểm)

Phân tích để làm rõ vẻ đẹp của những câu thơ sau:

– Lá giấy đỏ buồn;

Điều tra mực còn lại trong đau buồn…

– Lá rơi trên giấy;

Ngoài mưa bụi.

(Vũ Đình Liên, Ông Đồ)

Câu 2. (4,0 điểm)

Trong truyện ngắn Lão Hạc của Nam Cao, nhân vật “tôi” đã nghĩ:

“Ồ! Còn những người xung quanh ta, nếu ta không cố gắng tìm hiểu họ, ta chỉ thấy họ điên khùng, ngu xuẩn, đê tiện, xấu xa, bỉ ổi… đều là cớ để ta độc ác; chúng ta không bao giờ xem họ là những người đáng thương; Tôi chưa bao giờ yêu (…). Bản chất tốt đẹp của một người bị che giấu bởi những lo lắng, buồn bã và ích kỷ.”

Nêu hiểu biết của em về suy nghĩ trên của nhân vật “tôi”?

Câu 3. (12,0 điểm)

Nhận xét về đoạn tứ tuyệt trong bài thơ Nhớ rừng, có ý kiến ​​cho rằng:

“Đây là một bài viết tuyệt vời. Cả bốn bức tranh đều là những bức chân dung tự họa khác nhau của hổ nhưng diễn tả đầy đủ “thời đại huy hoàng” của chúa sơn lâm.

Phân tích thể thơ tứ tuyệt trong bài Nhớ rừng để làm rõ điều này.

HƯỚNG DẪN THI HỌC SINH VIÊN CHỌN

văn 8

I. Hướng dẫn chung

– Giáo viên phải nắm được yêu cầu của hướng dẫn chấm điểm để đánh giá toàn diện bài làm của học sinh, tránh trường hợp cho điểm.

– Do đặc thù của bộ môn Ngữ văn, giáo viên phải chủ động, linh hoạt trong việc vận dụng đáp án và thang điểm; Khuyến khích những bài viết có ý riêng, giàu chất văn.

– Điểm lẻ toàn bài là 0,25 điểm.

II. Đáp án và thang điểm đánh giá

Câu 1: 4 điểm.

*Yêu cầu về hình thức: Học sinh phải viết được đoạn văn hoặc bài văn ngắn có cấu trúc hoàn chỉnh, bố cục mạch lạc, diễn đạt lưu loát:

*Yêu cầu về nội dung:

+ Học sinh nên đặt những câu thơ này vào vòng cảm xúc chung của cả bài để thấy đó là những đoạn thơ hay, tả thực ngoại cảnh nhưng bộc lộ tâm trạng. 0,5 điểm

+ Nhân hóa giấy và mực thành những thực thể có tinh thần, linh hồn và cảm xúc: giấy đỏ không ai dùng, nó trở nên bẽ bàng, cục mịch, nhợt nhạt, màu phai không “đứng nổi”, mực cũng đã phai. được mài dũa trước, đặt xuống bao nỗi niềm và trở nên “sầu muộn”. 0,75 điểm

+ Tả cảnh ngụ tình: Cảnh lá vàng rơi trên trang giấy, chiếc ô ngồi bó gối chẳng buồn nhặt, mắt nhìn màn mưa mờ sương. Lá vàng rơi biểu thị sự lụi tàn, rơi rụng, buồn bã, thiếu sức sống; Mưa nhẹ bụi bay mà sao thấy hiu hắt, lạnh lẽo. Mượn khung cảnh điêu tàn, thê lương, đìu hiu của cảnh vật, đất trời để diễn tả tâm trạng buồn bã, cô đơn, u uất, lạc lõng, cô đơn của con người xưa và của một thời đã qua; Nỗi buồn miên man bao trùm lên cảnh vật, gợi cảm giác xót xa, xót xa. 0,75 điểm

Câu 2: Trình bày hiểu biết của em về nhân vật “tôi”: 4 điểm

*Yêu cầu về hình thức: Viết thành bài văn hoặc đoạn văn ngắn gọn, bố cục mạch lạc, lập luận chặt chẽ, diễn đạt lưu loát.

* Yêu cầu về nội dung:

+ Đó là lời triết lí xen lẫn trong chất trữ tình và tình cảm đáng thương của nhân vật “tôi” đối với người nông dân, đối với những con người trong xã hội cũ. 0,5 điểm

+ Suy nghĩ của nhân vật “tôi” đã khẳng định một thái độ sống, một cách hành động, một cách nhìn, một cách đánh giá con người với tinh thần nhân đạo: Không thể nhìn vào vẻ bề ngoài để’ đánh giá một con người; phải quan sát, suy nghĩ đầy đủ và sâu sắc về những người sống xung quanh mình hàng ngày, phải nhìn họ bằng sự đồng cảm, bằng con mắt yêu thương. Chỉ khi đó, chúng ta mới có thể đồng cảm, mới có thể thấy và trân trọng những điều đáng thương và đáng quý trong đó. Nếu không sẽ có ác cảm hoặc kết luận sai lầm. 2,0 điểm

+ Qua suy nghĩ của nhân vật “tôi”, Nam Cao đã nêu lên một phương pháp đúng đắn và sâu sắc khi đánh giá con người: Phải biết đặt mình vào hoàn cảnh cụ thể của họ thì mới hiểu, cảm nhận và thông tin đúng đắn.

Vấn đề về đôi mắt này đã trở thành một chủ đề xuyên suốt, sâu sắc trong sáng tác của Nam Cao. Anh tin rằng con người chỉ thực sự xứng đáng với danh xưng con người khi biết cảm thông với những người xung quanh, khi nhận ra và trân trọng vẻ đẹp quý giá của mình. 1,0 điểm

+ HS liên hệ được với vấn đề nhìn nhận, đánh giá của những người sống xung quanh mình, rút ​​ra bài học cho bản thân. 0,5 điểm

Câu 3: 12 điểm

* Yêu cầu chung: Học sinh viết được một bài văn nghị luận có bố cục chặt chẽ, ngôn ngữ trong sáng, diễn đạt lưu loát.

* Yêu cầu cụ thể: học sinh có thể trình bày bài viết theo nhiều cách khác nhau nhưng phải đảm bảo các yêu cầu sau:

+ Tổng quát: 1, 5 điểm

– Bài thơ hay, kết cấu tứ tuyệt: bốn cảnh, mỗi cảnh đều có núi non hùng vĩ làm nền cho hình ảnh con hổ nổi bật. Những bức chân dung tự họa khác nhau: chân dung con hổ trong bốn cảnh ở bốn thời điểm được ông vẽ lại bằng trí nhớ, bằng hồi ức của chính mình. Thời huy hoàng: thời của tự do, triều đại của vua sơn lâm.

– Khổ thơ thứ ba, nằm trong chuỗi hồi ức về quá khứ hào hùng, mỗi cảnh gồm hai câu, câu đầu tả cảnh rừng, câu hai là bức chân dung con hổ trên nền thiên nhiên hùng vĩ.

+ Phân tích, chứng minh: 9,5 điểm

– Cảnh đêm trăng đẹp, thơ mộng, kì ảo. Hổ như một nhà thơ lãng mạn thưởng ngoạn cảnh đẹp bên dòng suối.

– Cảnh một ngày mưa to, dữ dội. Con hổ hệt như một vị quân vương uy nghiêm, điềm tĩnh và ung dung trước mọi biến động.

– Cảnh bình minh đẹp, rực rỡ. Con hổ như một ông vua hưởng lạc, ngủ quên giữa bản nhạc của muôn loài.

– Cảnh hoàng hôn đỏ rực màu máu. Con hổ giống như một bạo chúa rõ ràng đang tìm kiếm quyền lực, kẻ nắm quyền lực như một kẻ thống trị và một tên lưu manh.

=> Bức tranh tứ tuyệt đẹp khắc họa quá khứ huy hoàng, tự do với núi rừng hoang sơ, thơ mộng, hùng vĩ, hổ xuất hiện trong tư thế kiêu hãnh, dũng mãnh.

+ Tổng kết, đánh giá: 1, 5 điểm

– Khẳng định ý kiến ​​trong bài là đúng. Khổ tứ là phần hay nhất của bài thơ, là bức chân dung tự họa của nhân vật trữ tình trong bốn lần, tóm tắt một quá khứ oanh liệt, tự do và lừng lẫy của chúa sơn lâm.

– Đoạn thơ mượn lời bộc bạch của con hổ để bộc lộ một cách kín đáo tâm trạng và khát vọng của con người: Đầu óc thi sĩ lãng mạn, thân bị giam cầm nhưng tâm hồn vẫn nhớ về thời vàng son tự do nên cái gì cũng thấm thía với hiện thực đời thường. Đây cũng là tâm trạng của những người con đất Việt lưu lạc, đau đáu nhớ về một “thời oanh liệt” của lịch sử dân tộc.

– Đoạn thơ góp phần khắc sâu cảm hứng chủ đạo của cả bài: mượn lời con hổ bị nhốt trong vườn bách thú để nói lên khát vọng tự do mãnh liệt và tình cảm yêu nước của con người trong những ngày mất nước.

Trên đây là gợi ý chấm bài, giám khảo có thể linh hoạt thực hiện theo hướng dẫn chấm bài trên. Cách chấm điểm: khuyến khích cho điểm tối đa đối với những bài làm đúng hướng dẫn chấm điểm, đồng thời thể hiện sự sáng tạo trong cách viết…