A. Yêu cầu chung:
1. Về kĩ năng: HS biết làm bài văn tổng hợp về một hình tượng văn học được miêu tả trong tác phẩm, bố cục bài viết mạch lạc, diễn đạt lưu loát, văn viết có hình ảnh, cảm xúc.
2. Về kiến thức: Qua việc giải thích ý nghĩa của hai câu thơ, dựa vào tác phẩm chứng tỏ Kiều là một cô gái có tài năng, sắc đẹp và những đức tính đáng quý nhưng nàng lại có số phận bất hạnh.
B. Yêu cầu cụ thể:
I. Giới thiệu:
– Trích dẫn và bình luận nổi bật
– Nêu vấn đề
II. Thân hình:
1- Giải thích ý nghĩa của hai câu thơ:
– Đời sống đất nước: Hoàn cảnh lịch sử của dân tộc ta: Một đất nước giàu đẹp cả về tài nguyên thiên nhiên và những di sản tinh thần quý giá, nhưng trong suốt 4 nghìn năm lịch sử dựng nước và giữ nước, trải qua bao thăng trầm đã phải đi và xuống dốc.
-So sánh Kiều như lẽ sống của dân tộc: Đây là nét khái quát về số phận và phẩm giá của người con gái họ Vương: Người con gái vừa có tài vừa xinh đẹp lại có những đức tính đáng quý, nhưng cô gái ấy lại có một số phận bất hạnh dài lâu.
Cảnh ngộ của người Việt kiều là một điển hình cho cuộc sống của người phụ nữ Việt Nam trong xã hội cũ: tài năng, xinh đẹp, hiếu thảo nhưng lận đận, khổ đau.
-Thái độ của tác giả qua hai câu thơ: Cảm thương: Cảm thương trước nỗi khổ của người phụ nữ, đồng thời trân trọng, khẳng định vẻ đẹp, phẩm chất tâm hồn của họ.
Phân tích chứng minh:
a-Vẻ đẹp, tài năng và đức độ của Kiều:
– Kiều là người con gái có nhan sắc tuyệt trần (Đ/c, phân tích)
– Kiều là một cô gái thông minh, tài sắc vẹn toàn (Đ/c phân tích)
– Kiều là người con gái có những phẩm chất tâm hồn đáng quý (Đ/c, phân tích)
b- Kiều có một cuộc đời cơ cực:
– Tình yêu sớm nở tối tàn (D/c, phân tích)
– Bản thân trở thành món hàng được mua đi bán lại (D/c, phân tích)
– Bị đánh đập, bị lừa bịp, bị chà đạp dã man đến tuyệt vọng (Đ/c, phân tích).
c. Đánh giá: Số phận của Kiều là số phận chung của người phụ nữ trong xã hội phong kiến xưa. Số phận ấy mang ý nghĩa tố cáo xã hội bất công, nhất là đối với người phụ nữ.
Tác giả thể hiện rõ cái nhìn nhân đạo, tiến bộ đối với người phụ nữ trong xã hội phong kiến: cảm thông, trân trọng.
III. Kết thúc:
– Khẳng định hai câu thơ giúp người đọc hiểu và đánh giá đúng về nhân vật Thúy Kiều, về giá trị Truyện Kiều của Nguyễn Du.
– Liên hệ: Phụ nữ ngày nay có quyền bình đẳng, được tôn trọng, đã phát huy vai trò của mình trong sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước.
* Lưu ý: Trên đây là những gợi ý mang tính tham khảo; Giám khảo dựa vào sự sáng tạo của học sinh để vận dụng đánh giá cho điểm cho phù hợp.