1. Kỹ năng cần có:

– Đảm bảo bài văn nghị luận có bố cục rõ ràng, luận điểm đầy đủ, chính xác.

– Ngôn từ chính xác, trong sáng, ít mắc lỗi chính tả, ngữ pháp, giàu cảm xúc.

2. Kiến thức cần có:

* Giới thiệu vài nét về tác giả, hoàn cảnh sáng tác của hai bài thơ, trích dẫn và bình luận.

* Giải thích: Học sinh phải giải thích được

Tâm hồn nghệ sĩ: Là tâm hồn của con người có tình yêu tha thiết, sống chan hòa với thiên nhiên, có những rung cảm tinh tế trước vẻ đẹp của thiên nhiên.

– Nhân cách người lính: Lòng yêu nước, phong thái ung dung, lạc quan của người lính.

* Chứng cớ:

Học sinh làm sáng tỏ hai điểm cơ bản sau:

1. Vẻ đẹp tâm hồn người nghệ sĩ

– Đây là rung cảm của tiếng suối róc rách vang xa.

– Say mê trước vẻ đẹp của đêm trăng

+ Trong bài Cảnh khuya: Đêm trăng ở rừng Việt Bắc, ánh trăng chiếu vào vòm cây cổ thụ, bóng cây in xuống mặt đất như muôn ngàn đóa hoa lấp lánh, huyền ảo, từ đó “ lồng” để bức tranh có thần, bước đi, hài hòa và quấn quýt.

+ Trong bài ca Rằm tháng giêng: Vầng trăng đêm rằm tỏa sáng lung linh soi sáng cả không gian. Từ “xuân” được lặp lại ba lần tạo nên một vũ trụ tràn đầy sức xuân.

Học sinh lấy dẫn chứng, phân tích và giải thích quan điểm của mình

-> Đằng sau bức tranh thiên nhiên tươi đẹp ấy là tâm hồn yêu thiên nhiên nồng nàn, khí phách tinh tế của nhà thơ Hồ Chí Minh.

2. Bản chất của người lính

– Cốt lõi lòng yêu nước của người lính:

+ Lo lắng cho vận mệnh đất nước, thức khuya lo việc nước. (Học ​​sinh lấy dẫn chứng, phân tích và giải thích quan điểm của mình)

– Cốt cách người lính thể hiện ở tinh thần lạc quan và phong thái ung dung của Bác:

+ Cả hai bài thơ đều được làm trong thời kỳ đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp đầy gian khổ nhưng ở cả hai bài thơ ta đều thấy hình ảnh Bác Hồ thật thư thái.

+ Thể hiện ở những rung cảm tinh tế trước thiên nhiên đất nước. Dù ngày đêm lo nghĩ cho nước, nhiều đêm không ngủ nhưng lòng chàng vẫn nao nao trước vẻ đẹp của đêm trăng.

+ Đêm rằm tháng Giêng tràn đầy sức sống, trong, sáng và to. Đằng sau bức tranh ấy là tinh thần lạc quan, phong thái ung dung bình thản của người chiến sĩ cách mạng.

+ Tinh thần lạc quan cách mạng còn được thể hiện qua hình ảnh con thuyền lênh đênh trên sông, tràn ngập ánh trăng -> Vẻ đẹp của tạo hóa còn là hình ảnh ẩn dụ cho hoàn cảnh kháng chiến đầy hứa hẹn lúc bấy giờ. Đồng thời, cho thấy hình ảnh người quân tử bàn việc quân trong giờ phút trở thành thi nhân – kẻ mặc khách giữa thiên nhiên.

* Đánh giá: Hai biểu hiện vẻ đẹp tâm hồn của Bác có sự hài hòa tự nhiên, không thể tách rời. Đây là vẻ đẹp trong con người thi ca cũng như vẻ đẹp nhất quán trong con người Bác Hồ: tâm hồn nghệ sĩ, tư cách chiến sĩ.