Chuyên luận văn học: Mối quan hệ giữa tâm và tài của nhà văn

Bản chất của nghệ thuật là sự sáng tạo. Để sáng tạo, người nghệ sĩ phải có tài năng và tâm huyết. Nói đến văn học nói riêng, cũng như nghệ thuật nói chung, có rất nhiều ý kiến. Có người đã mượn câu trong Truyện Kiều của Nguyễn Du: “Ba chữ tâm mới bằng ba chữ tài”, có người lại cho rằng “Văn trước hết phải là văn”… Hiểu những ý kiến ​​này thế nào cho đúng? dễ.

Nhiều người đã nói về cái “tâm” trong quá trình sáng tạo văn học nghệ thuật của người nghệ sĩ. Tâm hồn và trái tim của người nghệ sĩ rất quan trọng. Có người cho rằng cái “tâm” là yếu tố đầu tiên của nghệ thuật, là thứ không thể thiếu trong tác phẩm của người nghệ sĩ.

Trong văn chương, quả thực chữ tâm đóng một vai trò rất lớn. Đây là điều mà không ai có thể phủ nhận. Nhưng tất nhiên không thể đưa nó lên vị trí độc tôn mà xóa bỏ tất cả các yếu tố khác. Trí cao dù rộng, lòng rộng bao nhiêu cũng không thể quên cái tâm của người nghệ sĩ. Không có tài thì không thể gọi là văn. Cần cả hai điều này để tạo ra một tác phẩm đáng giá. “Ba chữ tâm bằng ba chữ tài” là đề cao chữ tâm nhưng ta vẫn khẳng định vị trí của tài, khẳng định thiên tài của nhà văn. Có thể nói, ý kiến ​​này bao trùm toàn bộ quá trình sáng tạo tác phẩm nghệ thuật, đặt ra yêu cầu rất lớn đối với nghệ sĩ. Bạn phải kết hợp tài năng của bạn với trái tim của bạn.

Nhưng khi chúng ta phát huy trí tuệ thì phải chú ý đến quan niệm “Văn học trước hết phải là văn học”. Điều này có ngược lại với câu “Ba chữ tâm bằng ba chữ tài” của Nguyễn Du? Một bên đề cao cái tâm và tấm lòng của người nghệ sĩ, một bên trình bày câu văn “đầu tiên”. Nếu để ý đến “điều đầu tiên” này, chúng ta sẽ không phủ nhận tư tưởng ấy “Văn trước hết phải là văn”, nghĩa là sau mới đến tấm lòng, tấm lòng rồi mới đến lẽ sống, vì con người… Nếu không phải văn thì là văn. không phải cho ai khác, mà là một cái gì đó khác, một bài giảng nào đó, một sự thật lịch sử, hoặc có thể là những dòng và từ vô nghĩa… Tôi không, có thể ý kiến ​​​​này sai, nhưng rõ ràng là không đầy đủ. Bài thơ nên hội tụ tài năng và tâm huyết của người sáng tác. Nếu chỉ hiểu một chiều, “văn chương” sẽ như một bông hoa đẹp không hương, không hồn. Ngôn từ tỏa sáng, cấu trúc hấp dẫn, nhưng không có hồn thơ như vậy. Phải có cái trong, cái đẹp và cái tâm chiếm ưu thế thì tài năng trẻ mới có đất để “dụng võ”. Đọc một câu, ta không khỏi ngạc nhiên về cách dùng từ tài tình của tác giả: đọc một tập truyện, ta ngạc nhiên khi thấy nhà văn sắp xếp những diễn biến thật bất ngờ. Nhưng biết được tấm lòng chân thành của tác giả đằng sau từng câu chữ, ta sẽ cảm thấy yêu câu chuyện đến nhường nào… Ta thấy rằng chính tư tưởng cao đẹp của nhà văn đã soi sáng tài năng, soi sáng cốt truyện.” Nếu hiểu theo nghĩa văn nghĩa rất rộng là hoàn chỉnh, bao gồm cả tài năng và tâm huyết của tác giả, thiếu một trong những yếu tố đó thì “văn” không còn là văn.

Như vậy, “Văn học trước hết phải là văn học”; nhưng cái đầu tiên” phải là trái tim và khối óc của người nghệ sĩ. Nguyễn Tuân cũng là nhà văn từng quan niệm: “Văn học trước hết phải là văn học, nghệ thuật trước hết phải là nghệ thuật”. Nhưng chính ông, hơn ai hết, đã cống hiến cả đời mình cho một thứ nghệ thuật phục vụ nhân dân. Mỗi tác phẩm xuất sắc và rực rỡ nhất của ông vẫn là ánh sáng dẫn lối đàn ông đến sự xa hoa thiên đàng. “Văn trước hết phải là văn” chưa đủ, văn trước hết phải là cái tâm trong sáng, lương thiện. Đây cũng là điều chúng ta cần bàn trong quan niệm về mối quan hệ giữa chữ “tâm” và chữ “tài” của các tác gia văn chương.

Tài năng và tâm huyết là hai yếu tố không thể tách rời trong sáng tạo nghệ thuật. Cái tài nhờ cái tâm mà “cháy”, cái tâm nhờ cái tài mà “tỏa sáng để tỏa sáng” (Rasun Ganutop) là nội dung tác phẩm, là dụng ý sáng tạo của người nghệ sĩ…

Raxun Gamzatốp trong tác phẩm “Damascus của tôi” đã nói rằng: “Giống như lửa bốc lên từ cành khô, tài năng nảy sinh từ tình cảm mãnh liệt của con người”. Thơ sinh ra từ yêu và ghét, từ nụ cười trong sáng hay giọt lệ cay đắng. Thơ cũng như văn học nghệ thuật nói chung phải xuất phát từ tâm và tài của người nghệ sĩ, tài và tâm là hai cánh chim nâng tác phẩm lên cao. Hai cánh tay ấy càng khỏe bao nhiêu thì công việc bấy giờ càng bay bổng bấy nhiêu.

Nhà văn phải là người “đi tìm viên ngọc ẩn trong tâm hồn con người” (Nguyễn Minh Châu). Quá trình “đi tìm” ấy không hề đơn giản, người nghệ sĩ ngoài cái tâm còn phải có cái tài để khám phá, nắm bắt và nhận ra viên ngọc ẩn chứa bên trong. Viên Mai cho rằng “Tài phú tán tài, tài tử thâm tình” (Có tài thì phát, tài cao thì phải sâu). Tài nối với tâm, chữ tỏa sáng, câu văn trôi chảy, nhưng tinh thần hủy diệt ở trong lòng… không có tài thì không thể thành văn, không thành tâm cao. kho báu. Anh ta phải có lòng dũng cảm không gì lay chuyển được, anh ta phải mạnh dạn nhìn thẳng vào sự thật, anh ta phải biết cách “khơi dậy trong con người lòng trắc ẩn, ý chí chống lại cái ác, khát vọng khôi phục và bảo vệ cái thiện” (Aimatop When Life) bằng cách lãnh đạo một cách đau đớn. cuộc sống, anh không thể. tự cho phép mình rời làng “xa rời nỗi đau” (Paplop Neruda). Nếu sa vào “ánh trăng lừa dối”, hãy tập trung tài năng vào “tiếng khổ để thoát tiếng rên” (Nam Cao)

Nam Cao là một nhà văn tài hoa, nhưng trên hết ông là một nhà văn chân chính. Ông cũng viết về xã hội Việt Nam đau thương, tăm tối trước Cách mạng Tháng Tám, nhưng ông không dùng tài viết về “con đường sáng” như Hoàng đạo, không lừa dối bản thân, không tô vẽ ảo tưởng, phù phiếm, phù phiếm. Nếu trên con đường giác ngộ, Hoàng đạo không mang đến một cái nhìn chân thực, gần gũi về hiện thực cuộc sống của xã hội tài hoa thì nhầm, ở Nam Cao, tài và tâm được trau chuốt rất tỉ mỉ, trong một câu chữ, một chi tiết của một âm mưu. …. Đâu đâu cũng chan chứa tình cảm và tấm lòng của người viết. Chính tài năng và tâm huyết đó đã giúp anh xây dựng nên Đời phụ, Đời hư… với những kiếp “trèo đất”, “thuốc độc đời”. Người đọc xót xa trước nỗi đau của nhân vật, bị hành hạ bởi những nỗi đau đớn của mỗi số phận, cuộc đời… Có ai không đau xót khi chứng kiến ​​một gia đình luôn ủng hộ nguyên tắc tình yêu, nhưng chính cuộc sống? Điều này đẩy họ trở lại, khiến anh ấy vi phạm nguyên tắc tình yêu một lần nữa; Một nhân vật Thu hơn một lần nhận ra mình nhỏ nhen, ích kỉ thậm chí tàn nhẫn, Thu khóc thương cho cái chết của anh… Tinh thần luôn giữ chữ tín ở con người của Nam Cao khiến người viết thấu hiểu sâu sắc. thoát khỏi cuộc đấu tranh quyết liệt giữa thiện và ác, giữa lý trí cao đẹp và dục vọng thấp kém của mỗi con người, nhận ra khát vọng ánh sáng của con người. Trong truyện ngắn Chí Phèo, khi xây dựng hình tượng “con quỷ làng Vũ Đại”, nhà văn đã phát hiện ra ánh sáng ý thức còn le lói trong con người hắn nên có lúc bùng cháy, dữ dội. gay gắt: “Ai cho làm ăn lương thiện?” “Làm sao cho hết những vết chai trên mặt?”… Câu hỏi đau đáu này của Chí cũng chính là câu hỏi xoáy vào lòng Nam Cao về số phận con người trước cuộc đời. Nam Cao được xếp vào hàng đại văn hào của chúng ta bởi tác phẩm của ông đã hy sinh tài năng, nước mắt, khát vọng hạnh phúc của con người và sự hiểu biết của con người: “Chà! Đối với những người xung quanh ta, nếu ta không có tâm để biết đến họ, ta chỉ thấy họ điên, ngu, xấu, ác… đều lấy cớ để ta tàn nhẫn, ta không bao giờ thấy họ đau khổ, don don Đừng lãng phí thời gian anh yêu em”.

Nhà văn phải là “kỹ sư tâm hồn” nghĩa là phải có cả tài năng và tâm huyết, phải khám phá những bí ẩn của tâm hồn con người… Tâm và tài của nhà văn phải hướng về cuộc đời này. “Nhà văn là người cho máu” (Enza Triole), nhà văn phải lấy giọt máu nóng của mình để giữ cho dòng máu nóng của cuộc đời luôn chảy. Các nhà văn hãy cống hiến tài năng của mình để vun trồng “cây thường xanh”.

Trong sáng tạo văn học, người ta thường nói đến không gian vô thức của con người. Nghệ sĩ Pushkin làm thơ ngay cả trong giấc ngủ. Hoàng cất bài “Bông Liêu” với tâm trạng rất lạ. Những khoảnh khắc vô thức ấy không chỉ do vô thức, do “ban ơn”, mà nó là kết tinh của tài năng và tâm huyết của người sáng tạo ở một mức độ nào đó. Những suy nghĩ, trăn trở, kế hoạch ngày này qua ngày khác bỗng nảy sinh: tài năng đến phút xuất thần….Lúc đó cảm xúc dâng trào, người nghệ sĩ sáng tạo ra tác phẩm của mình, cũng không ngờ. Tâm và tài được kết hợp nhuần nhuyễn và được phát huy cao độ thì những vần thơ, chi tiết xuất hiện trong thời điểm này bao giờ cũng có giá trị.

Nguyễn Du đã viết Truyện Kiều một cách tài hoa nhưng cũng với “những điều trông thấy mà đau lòng”. Có tài mà không có đam mê thì sẽ chỉ tạo ra những tác phẩm vô giá trị, thậm chí có khi là “niềm tin mù quáng”, như lời Paul Eluya. Nhưng với sự nhiệt tình và tài năng, công việc có thể đáp ứng những thách thức của cuộc sống.

Mỗi nhà văn đều có một cá tính sáng tạo riêng, nhưng cá tính sáng tạo ấy phải luôn là một “chất” gắn kết tài năng và tâm huyết không chỉ của nhà văn mà của tất cả các nghệ sĩ. Người nghệ sĩ không chỉ tạo ra một chiếc xi phông nếu anh ta không có tài năng, không có ước mơ về một người đàn ông thông minh và cũng rất mạnh mẽ như một con sư tử.

Tâm và tài là bài toán muôn thuở đối với người nghệ sĩ. Xưa hay nay, đông hay tây, làm nghệ sĩ đều cần có tài năng và tâm huyết.

Đặc biệt đối với văn học hôm nay, nhiều tác phẩm viết ra không phải bằng một tài năng đích thực, không bắt nguồn từ cái tâm chân chính của người nghệ sĩ sẽ ra đời và bị lãng quên.

Thời gian và cuộc sống là những thử thách cam go cho tác phẩm. Đó là sự đánh giá công bằng và trung thực về tài năng và sự cống hiến. Người nghệ sĩ nói chung, nhà văn nói riêng muốn có tác phẩm bất hủ, ý nghĩa cho đời thì phải luôn rộng mở với cuộc đời. Thơ nên là văn và văn nên vì đời. Hiểu được điều này, chúng ta càng khẳng định rằng “cái tâm kia mới bằng ba chữ tài” trong quá trình sáng tạo của người nghệ sĩ.