Viết luận: Lập luận trong Argumentative Essay

I. Khái niệm lập luận trong bài văn nghị luận

Lại đoạn trong thư Nguyễn Trãi gửi Vương Thông.

Một. Kết luận (mục đích) của lập luận là để cho kẻ thù thấy rằng nếu bạn không hiểu thời thế và nói dối (người đàn ông có gia đình khiêm tốn) thì bạn không thể nói về điều tương tự.

b. Những lý do và ví dụ được đưa ra bởi tác giả là:

+ Người quân tử biết thời thế.

+ Khi có lúc như vậy, nó biến mất, nó trở nên nhỏ bé, nó trở nên lớn lao.

+ Mất thời gian thì sức biến thành yếu, hòa bình bị đe dọa.

Kết luận: Người của Vương Thông không hiểu thời thế, lại dối trá nên chỉ là “bọn hèn hạ”, sau này chắc chắn sẽ phải nhận lấy thất bại.

c. Luận cứ là đưa ra những lí lẽ, dẫn chứng để dẫn người nghe (người đọc) đến một kết luận nào đó mà người nói (người viết) muốn đạt tới.

II. Cách xây dựng lập luận

1. Xác định luận điểm:

Đọc bài “Tôi” của Hữu Thọ

Một. Bài văn của Hữu Thọ bàn về vấn đề giữ gìn bản sắc văn hóa và ngôn ngữ thời kỳ mở cửa. Khi viết bài này, tác giả có ý phê phán việc sử dụng ngoại ngữ khá bừa bãi và bất hợp lý ở nước ta (trên các bảng hiệu quảng cáo và trên nhiều tờ báo).

b. ý kiến:

+ Tiếng nước ngoài (tiếng Anh) lấn át tiếng Việt trên các bảng hiệu, biển quảng cáo ở nước ta.

+ Có một số trường hợp đưa tiếng nước ngoài vào báo chí một cách không cần thiết, gây bất lợi cho người đọc.

2. Tìm lập luận:

– Luận điểm 1: Tiếng nước ngoài, chủ yếu là tiếng Anh, lấn át tiếng Việt trên biển hiệu, biển quảng cáo ở nước ta.

Tranh luận:

+ Chữ nước ngoài, chủ yếu là tiếng Anh, nếu có thì viết cỡ nhỏ dưới chữ Hàn to hơn ở trên cùng.

+ Đi đâu, nhìn đâu cũng thấy những biển hiệu có chữ Hàn Quốc nổi bật.

+ Trong khi đó, ở một số thành phố của ta, đâu đâu cũng thấy tiếng Anh, có biển hiệu của doanh nghiệp mình nhưng chữ nước ngoài to hơn tiếng Việt, nhiều khi ngỡ ngàng như lạc sang nước khác.

– Luận điểm 2: Có một số trường hợp đưa tiếng nước ngoài vào báo chí một cách không cần thiết, gây bất lợi cho người đọc.

Tranh luận:

Ở Bắc Triều Tiên:

• Có một số báo, tạp chí và báo viết bằng tiếng nước ngoài, in rất đẹp.

• Nhưng các tờ báo xuất bản trong nước… phải đọc.

+ Trong khi đó ở ta, khá nhiều tờ báo… thông tin.

3. Lựa chọn phương pháp lập luận:

Một. Phương pháp lập luận được sử dụng là:

– Tài liệu 1: phương pháp suy luận suy diễn và lập luận theo mối quan hệ nhân quả.

– Tư liệu 2 (bài “Tài”): phương pháp quy nạp, so sánh đối chiếu.

b. Một số phương pháp khác: phương pháp nêu phản đề, phương pháp loại suy, phương pháp so sánh tương đồng,…

III. Bài tập

Câu hỏi 1:

– Luận điểm: Chủ nghĩa nhân đạo trong văn học trung đại rất phong phú và đa dạng.

– Tranh luận:

+ Luận điểm: Chủ nghĩa nhân đạo thể hiện ở lòng thương người; lên án, lên án những thế lực tàn ác chà đạp con người; sự khẳng định và thăng tiến của con người về phẩm chất, tài năng và những khát vọng chân chính như mưu cầu quyền sống, quyền sung sướng, quyền tự do, mưu cầu công lý, lẽ phải; thúc đẩy các mối quan hệ đạo đức; đạo đức tốt đẹp giữa người với người.

+ Dẫn chứng: Tác giả liệt kê cụ thể những tác phẩm giàu tính dân tộc trong văn học trung đại Việt Nam từ văn học Phật giáo thời Lý đến văn học thế kỷ 18 – giữa thế kỷ 19. .

Phương pháp suy luận là phương pháp quy nạp.

Câu 2: Có thể đưa ra luận cứ cho 3 luận điểm đã cho như sau:

Một. Đọc sách mang lại cho chúng ta nhiều lợi ích:

Giúp ta sưu tầm và mở rộng vốn hiểu biết về tự nhiên và xã hội.

Giúp chúng ta khám phá chính mình.

– Chắp cánh ước mơ và sáng tạo.

– Giúp rèn luyện kĩ năng diễn đạt.

b. Môi trường bị ô nhiễm nặng nề:

– Đất bị xói mòn, sa mạc hóa.

– Không ô nhiễm không khí.

Nước bị ô nhiễm không thể tưới cây, ăn uống, tắm giặt.

– Môi trường bị hủy hoại, bị hủy hoại.

c. VHDG là những tác phẩm nghệ thuật truyền miệng:

– Văn học dân gian là tác phẩm ngôn từ.

– Văn học dân gian là tác phẩm truyền miệng.

Câu 3: Chọn một trong các thao tác lập luận vừa xây dựng ở bài tập 2 để viết thành đoạn văn.

Tham khảo phần sau:

Sách mang đến cho người đọc những hiểu biết mới về thế giới xung quanh, về vũ trụ bao la, về những đất nước, những dân tộc xa xôi. Sách khoa học có thể giúp người đọc khám phá vũ trụ vô tận cùng các quy luật của nó, hiểu trái đất tròn mang trong mình bao nhiêu quốc gia với điều kiện tự nhiên khác nhau. Sách xã hội giúp chúng ta hiểu cuộc sống của con người ở những nơi khác nhau trên thế giới với các đặc điểm kinh tế, lịch sử, văn hóa, truyền thông và nguyện vọng của họ.

(Theo Đỗ Văn 10, NXB Giáo dục, Hà Nội, 2000)