Viết Bài Văn: Luyện tập vận dụng kết hợp các phương thức biểu đạt trong bài văn nghị luận

I. Thực hành trên lớp

Câu hỏi 1:

Một. Trong bài văn nghị luận đôi khi cần sử dụng kết hợp các phương thức biểu đạt: tự sự, miêu tả và biểu cảm vì:

– Khắc phục hạn chế của bài văn nghị luận là sự khô khan, thiên về lí lẽ khiến người đọc khó đọc, khó hiểu.

– Các yếu tố tự sự, miêu tả và biểu cảm mang lại nét đặc sắc và sức sống cho bài văn.

b. Bài văn thuộc thể loại văn chính luận, ở đây thể loại văn chính phải là văn nghị luận.

– Kể, tả, biểu cảm chỉ là những yếu tố kết hợp với nhau. Họ không nên làm mất hoặc che khuất tính chất lập luận của bài luận.

– Các yếu tố tự sự, miêu tả, biểu cảm khi tham gia vào bài văn nghị luận phải được kiểm soát và phải phục vụ cho quá trình nghị luận.

Câu 2: Sự vận dụng kết hợp các phương pháp thuyết minh trong văn nghị luận.

– Thuyết trình là thuyết trình. Giới thiệu, thuyết minh nhằm giải thích những nét cơ bản, cung cấp tri thức về các sự vật, hiện tượng tự nhiên và xã hội.

– Trong đoạn trích, tác giả muốn khẳng định sự cần thiết phải chi tiêu GNP (ngoài GDP).

Để bài viết của mình có sức thuyết phục, ngoài việc sử dụng các thao tác lập luận, tác giả còn vận dụng thao tác giải thích: là những kiến ​​thức mà tác giả cung cấp cho người đọc về các chỉ số GDP, GNP ở Việt Nam.

– Tác dụng, ý nghĩa của việc sử dụng thao tác chứng minh:

+ Hỗ trợ đắc lực cho cách thảo luận của tác giả và mang lại những hiểu biết thú vị.

+ Giúp người đọc hình dung vấn đề một cách cụ thể, chính xác và khoa học.

Câu 3: Viết bài văn nghị luận về chủ đề: “Nhà văn mà tôi ngưỡng mộ”.

Có thể theo các ý sau:

– Ai là tác giả mà bạn ngưỡng mộ? Tên, tuổi, quê quán, thời đại, tác phẩm chính?

– Tại sao bạn lại là fan của tác giả này? (Cống hiến vĩ đại hay phong cách độc đáo?).

– Tâm nguyện, nguyện vọng của bạn đối với tác giả mà bạn hâm mộ. (HS đọc và tóm tắt kiến ​​thức chính phần Ghi nhớ trong SGK).

Bài viết tham khảo: Nhà văn tôi ngưỡng mộ

Trong số các nhà văn Việt Nam hiện đại, người để lại nhiều tiếc nuối nhất trong lòng người đọc và cả những nhà phê bình văn học sắc sảo chính là nhà văn Nam Cao. Chúng ta nhận thấy trong tác phẩm của Nam Cao một dấu ấn của một tài năng có một không hai trong nền văn học nước nhà. Nếu bom đạn chiến tranh không cướp đi mạng sống của ông thì Nam Cao đã làm rạng danh cả một dân tộc Nhưng ta yêu Nam Cao không hẳn vì những điều mà chúng ta còn nuối tiếc về ông. Tôi ngưỡng mộ nhà văn này bởi quan niệm sống, cách viết và bởi tấm lòng nặng trĩu của ông với người nông dân Việt Nam.

Sinh ra ở vùng quê Hà Nam, Nam Cao là một trí thức chân chất. Điều kỳ lạ là trong khi nhiều nhà văn đặt nghệ thuật và sự nghiệp sáng tạo lên hàng đầu thì Nam Cao lại làm khác. Tất nhiên, đã là người cầm bút thì phụng sự nghệ thuật, đam mê sáng tác là lẽ thường tình, tôi không có ý trách móc. Nhưng chính điều đó lại làm nên sự nổi bật của Nam Cao bởi ông đã vượt qua lẽ thường ấy của cuộc đời. Nếu không coi viết lách là nhiệm vụ số một thì nhà văn coi trọng điều gì? Trong những năm tháng chống Pháp đầy gian khổ, Nam Cao gác bút, trực tiếp ra mặt trận chiến đấu. Quan niệm của tác giả “Đã sống rồi mới viết”. Đây là một khái niệm sâu sắc. Phải sống trọn vẹn với đời, hết với đời rồi mới viết. Phải cảm nhận cuộc sống bằng tất cả các giác quan, bằng tất cả cảm xúc, tình cảm của mình để rồi đem những cảm xúc máu thịt ấy vào trang viết. Chỉ có như vậy, người nghệ sĩ mới có thể truyền tải trọn vẹn bản chất chân thực của cuộc sống đến với người đọc.Qua bài phát biểu của Nam Cao, chúng ta nhận thấy một nhiệm vụ thiêng liêng của văn học: nhiệm vụ phản ánh cuộc sống. Chỉ đến những năm sau Cách mạng tháng Tám, Nam Cao mới có một tư tưởng lớn lao như vậy.

Trước cách mạng, trong truyện “Giăng sáng” ông từng viết “Nghệ thuật có thể chỉ là tiếng đau khổ cất lên từ những kiếp người bất hạnh”, nên Nam Cao đã ý thức được vai trò của nhà văn từ rất sớm. là để suy ngẫm và đồng cảm với hiện thực cuộc sống của nhân dân.

Theo quan niệm đó, trước cách mạng, ngòi bút Nam Cao đã bám sát cuộc sống lầm than, nghèo khổ của người nông dân thời cận đại. Đọc văn Nam Cao, người đọc nặng trĩu nỗi đói cùng cực. Cái đói hiện lên như một căn bệnh di căn lây lan với tốc độ chóng mặt trong sáng tác của ông. Người đọc khiếp sợ khi lật từng trang truyện ngắn của anh. Sợ phải đối mặt với khổ đau, cảnh vật, vấn đề con người.

II. Thực hành tại nhà

Câu hỏi 1:

Cả hai phát biểu đều đúng vì:

– Bài văn nghị luận chỉ hấp dẫn khi sử dụng kết hợp nhiều phương thức biểu đạt, nếu không sẽ dễ rơi vào trừu tượng, khô khan.

– Một tác phẩm nghị luận nếu chỉ sử dụng một phương pháp sẽ rơi vào sự đơn điệu, nhàm chán và cứng nhắc.

Câu 2: Viết bài văn nghị luận theo các chủ đề trong SGK Ngữ văn 12 trang 161.

Học sinh nghiên cứu yêu cầu và gợi ý trong SGK, về nhà viết bài này.