Câu hỏi 1:

– Khó khăn trong việc tìm kiếm tinh thần thơ mới là ranh giới giữa thơ cũ và thơ mới không được nhận rõ.

– Nhận dạng:

+ Không thể dựa vào những bài thơ dở, bài nào cũng có mà phải so sánh bài hay với bài hay.

+ Ngoài ra, cái mới và cái cũ vẫn có qua có lại nên so sánh chung.

Câu 2:

Cái cốt lõi mà nhà thơ mới bây giờ mang đến cho thơ Việt Nam là “chữ tôi” với một khái niệm xưa nay chưa từng thấy: khái niệm cá nhân (tự nhận thức, khát vọng lương thiện). Đồng thời “chữ tôi” cũng nói lên bi kịch tiềm ẩn trong tâm hồn người thanh niên lúc bấy giờ.

Câu 3:

Vì “tôi” có nỗi buồn lạnh lùng, bơ vơ, muốn thoát ra nhưng không thể mang đến cho tâm hồn họ. Họ là những nhà thơ sống cuộc đời dài tù túng của thân phận mất nước, mang cái “tôi” cô đơn, nhỏ bé nên thật đáng thương.

– Đối lập giữa khát vọng thoát ly và hiện thực tù túng, bế tắc để thấy bi kịch của nhà thơ lãng mạn.

– Thoát lên đỉnh – Đóng xu.

– Phiêu lưu trong lĩnh vực tình yêu – Tình yêu không lâu bền.

– Điên – Điên và tỉnh.

– Mê đắm – Mê đắm vẫn bất lực.

Câu 4:

Các nhà thơ lãng mạn cũng như “người trẻ” lúc bấy giờ đã xoa dịu bi kịch của cuộc đời mình bằng cách gửi gắm nó bằng tiếng Việt, đặt tình quê hương vào tình yêu Việt, lấy tinh thần giống nòi, tìm về quá khứ làm chỗ dựa tinh thần ( lưu ý điệp cấu trúc ở cuối “chưa bao giờ như bây giờ…” chuyển tải giọng điệu nghiêm trang và niềm hi vọng thoát khỏi bi kịch của nhà thơ lãng mạn.

Câu 5: Nghệ thuật của bài văn thể hiện ở đoạn trích:

– Nêu vấn đề rõ ràng, ngắn gọn.

– Dẫn dắt vấn đề khoa học, khéo léo, dễ hiểu, đảm bảo tính liên tục trong hệ thống luận điểm, luận cứ, mối liên hệ, chuyển ý giữa các ý, các đoạn một cách thống nhất.

– Câu văn lập luận giàu cảm xúc, gây hứng thú cho người đọc.

Nghệ thuật lập luận chặt chẽ, thấu đáo và khoa học.

– Khi phân tích những nét thơ mới, bao giờ người viết cũng phân tích cái “tôi” trong nhiều mối quan hệ với cái “ta” của mình để tìm ra những điểm giống và khác nhau.

+ Khi đi tìm cái mới ở thơ mới và các nhà thơ mới, người viết nhìn vấn đề trong mối quan hệ thời cuộc với tâm thế nhà thơ đương thời thật thấu đáo và sâu sắc.

+ Lý thuyết gắn bó chặt chẽ giữa các giả thiết, lập luận khái quát và các trường hợp cụ thể, đa dạng và có sức thuyết phục.

+ Với cái nhìn thấu đáo về cái “tôi”, “cái tôi”, sự so sánh giữa thơ cũ và thơ mới, nhà thơ trong diễn biến lịch sử.

II. Bài tập

Câu 1: Theo Hoài Thanh, chữ ta và chữ ta trong thơ mới và thơ cũ có gì khác nhau?

– Từ ek và từ ta đều thể hiện ý thức về bản thân. Chữ tôi với ý nghĩa tuyệt đối của nó.

– Chữ ta trong thơ xưa là cá nhân có ý thức gắn bó với cộng đồng, đoàn thể (lớn là nước, nhỏ là nhà).

Câu 2:

Lòng yêu nước của các nhà thơ mới thể hiện ở sự nhiệt tình với các giá trị, nỗ lực sáng tạo các giá trị văn hóa. Nhà thơ mới yêu tiếng Việt; Thông qua thơ ca của mình, họ muốn làm cho tiếng Việt ngày càng giàu đẹp. Lòng yêu nước của họ còn thể hiện ở sự trân trọng tinh thần nòi giống, tâm trạng trước vẻ đẹp quá khứ của dân tộc.